Na kanwie dewastacji przystanku w Brudnowie, 23 grudnia 2022 r. opisaliśmy szczegółowo sprawę i drogą mailową poprosiliśmy o ustosunkowanie się do tematu przez władze Klubu ŁKS oraz Stowarzyszenie Kibiców ŁKS.
Treść wiadomości, przekazana została do wiadomości lokalnych mediów, rzecznika i komisji etyki PZPN oraz innych, związanych ze sprawą instytucji.
Odpowiedź jeszcze nie nadeszła, natomiast treścią wiadomości dzielimy się z Wami.
Fot. 1, 2 Fotografie prezentują fragment malunku Folkowego przystanku w Brudnowie.
Pierwsza z 2020 r., tuż po zakończeniu prac; druga z grudnia 2022 r.
Pierwsza z 2020 r., tuż po zakończeniu prac; druga z grudnia 2022 r.
23 grudnia 2022 r.
Drodzy Państwo,
piszę do Państwa równolegle, tj. do Klubu ŁKS oraz Stowarzyszenia Kibiców ŁKS i oczekuję dwóch odpowiedzi reprezentujących stanowiska tak Klubu (właściciela czy zarządu - to Państwa decyzja), jak i Stowarzyszenia.
W nocy z 15/16 listopada 2022 r. dokonano dewastacji 'Folkowego przystanku' w miejscowości Brudnów, w gminie Dalików, w powiecie poddębickim (fotografie stanowią załącznik do niniejszej wiadomości). Na wielkoformatowej reprodukcji dzieła Józefa Chełmońskiego 'Bociany', pojawił się napis o treści 'ŁKS FAZA!'. Umieszczono go na jednej z trzynastu, znajdujących się w przestrzeni publicznej, unikatowych śródpolnych galerii; powstają one sukcesywnie od 2015 roku.
W 2021 roku, akcja 'Folkowe przystanki' została uhonorowana Nagrodą Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 'Dla dobra wspólnego', w kategorii 'Dzieło'. Nagroda promuje postawy, działania i projekty obywatelskie na rzecz dobra wspólnego. Honoruje wartościowe przedsięwzięcia społeczne, budujące wspólnotę obywatelską.
Kompendium wiedzy o akcji znajdziecie Państwo pod adresem: folkoweprzystanki.pl
W związku z powyższym, proszę o udzielenie informacji w następującym zakresie:
1. Na podstawie terytorialnego umiejscowienia hasła oraz licznych haseł pojawiających się zarówno na terenie Łodzi, miast, miasteczek i wsi w okolicy Łodzi, domniemuję, że hasło 'ŁKS FAZA!' dotyczy Łódzkiego Klubu Sportowego. Rzecz jasna, można próbować skrót rozwijać w innych kierunkach, typu "Łomżyński Klub Sportowy" czy "Łakomi Kultury Sportowcy" lub wiele innych, jednakże - jak wskazałam powyżej - lokalizacja wpisu pozwala śmiało uznać, że 'ŁKS FAZA!' dotyczy Łódzkiego Klubu Sportowego.
Pytanie: czy jesteście Państwo w stanie uznać, że wpis dotyczy Łódzkiego Klubu Sportowego? Jeśli nie, jakie argumenty pozwalają na uznanie, że nie dotyczy on Łódzkiego Klubu Sportowego?
2. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN, kibicowanie posiada dwie definicje. Może ono polegać na:
- przyglądaniu się rozgrywkom sportowym i dopingowaniu tych uczestników, z którymi się sympatyzuje;
- przyglądaniu się pewnym wydarzeniom lub wspieraniu czyichś działań.
Jest dla mnie jasne, że napisy na murach i nie tylko, zawierające skrót ŁKS, mają za zadanie wspieranie działania Łódzkiego Klubu Sportowego. Jest dla mnie również jasne, że istnieją mniej i bardziej kulturalne formy wsparcia, mniej i bardziej inwazyjne, mniej i bardziej społecznie akceptowane, mniej i bardziej akceptowane przez samych kibiców (subiektywny stosunek poszczególnych grup kibiców/jednostkowych kibiców, do różnych form wsparcia) jak i mniej lub bardziej akceptowane przez przedstawicieli klubów sportowych i ich fanklubów.
Jest dla mnie jasne, że kibicowaniem trudnią się kibice, a kibicowaniem działaniom Łódzkiego Klubu Sportowego zajmują się kibice Łódzkiego Klubu Sportowego. Jest dla mnie jasne, że działania wspierające kluby sportowe, choćby najbardziej dewastacyjne czy wulgarne, są działaniami ich kibiców (nazywanie ich pseudokibicami, nie wyklucza ich ze zbioru kibiców).
Pytanie: czy i w jaki sposób Klub ŁKS/kibice ŁKS działają w zakresie krzewienia i promowania kreatywnych i pożądanych form kibicowania? Przede wszystkim, czy i w jaki sposób działacie Państwo w celu napiętnowania, minimalizowania, usuwania skutków działań społecznie szkodliwych, wandalistycznych, polegających na dewastacji przestrzeni publicznej? Czy prowadzicie Państwo jakąkolwiek formę edukacji w tym zakresie? Czy macie Państwo poczucie odpowiedzialności za działania realizowane przez kibiców Klubu ŁKS?
3. Jako klub sportowy, otrzymujecie Państwo dotacje z Urzędu Miasta Łodzi na działalność Klubu. Jednocześnie kibice Państwa Klubu dewastują miasto i okoliczne miejscowości, niezliczonymi (chyba że prowadzą Państwo statystyki) ilościami marnej jakości 'graffiti'. Czy w tym kontekście, Państwa odpowiedzialność za działania kibiców nie jest tym bardziej uzasadniona? Jak podaje portal lodzkisport.pl, ŁKS Łódź SA w 2022 r. otrzymał od UMŁ dotację w kwocie około miliona złotych (możliwe, że nie jedyną - nie analizowałam całości przychodów Klubu). Działalność klubów sportowych dotychczas pozostawała zupełnie poza moimi zainteresowaniami, więc moja wiedza w zakresie działalności/potrzeb klubu jest znikoma. Jednakże, jako reprezentantka trzeciego sektora, z orientacją w zakresie możliwości realizacji projektów edukacyjnych - sądzę, że przy minimalnej dobrej woli z Państwa strony, konsekwentna edukacja w zakresie pozytywnych form kibicowania mogłaby przynieść z czasem pozytywne efekty. Posiadacie Państwo duży zasięg fanpage'a w mediach społecznościowych (sam facebook Klubu ŁKS to około 61 tysięcy fanów); już samo to narzędzie wydaje się wystarczającym do podjęcia tematu pożądanych/niechcianych form kibicowania.
Jednocześnie informuję, że pomimo wielokrotnego oznaczenia Klubu ŁKS w poście informującym o dewastacji 'Folkowego przystanku' na fanpage'u Fundacji, pomimo licznych merytorycznych komentarzy i pytań, które pojawiły się w poście (post w niewyjaśnionych okolicznościach zniknął po trzech tygodniach od jego publikacji), żaden z nich nie uzyskał odpowiedzi od moderatora fanpage'a Klubu ŁKS. Jednocześnie na fanpage'u ŁKS Łódź codziennie pojawiały się posty prezentujące dokonania Klubu jak i działania jego kibiców. Milczące traktowanie tematu z Państwa strony, mogę uznać jako jego akceptację (wg zasady: milczenie oznacza przyzwolenie). Jeśli powody braku podjęcia dialogu są inne - proszę mnie wyprowadzić z błędu.
4. Z mojej wiedzy wynika jednoznacznie, że autorem wpisu na przystanku w Brudnowie jest niepełnoletni kibic klubu ŁKS, mieszkaniec ***** [nazwa miejscowości do wiadomości odbiorów maila - przypis Fundacji] (informacja uzyskana trzy dni temu). Jest faktem poczucie przynależności sprawcy wandalizmu do grona kibiców ŁKS oraz jego przekonanie, że czyn ten stanowił wsparcie dla Klubu ŁKS.
Mając na uwadze powyższe, proszę o udzielenie odpowiedzi na postawione pytania oraz odniesienie się do kwestii odpowiedzialności Klubu i/lub Stowarzyszenia za spowodowane przez kibica Łódzkiego Klubu Sportowego szkody.
Dodam, że w ciągu kilku dni po dewastacji przystanku, do Fundacji zgłaszali się przedsiębiorcy i osoby prywatne, oferujący pomoc w naprawie przystanku. Jedna z łódzkich firm budowlanych, zaoferowała bezinteresownie niezbędny sprzęt, ludzi i materiały. Na moje pytanie, dlaczego chcą to zrobić, uzyskałam następującą odpowiedź: "ciężko powiedzieć czemu, gdy coś wydaje się naturalne i po prostu tak się czuje, że tak trzeba. W czasie pandemii Adam (prezes firmy - przypis autorki) brał w busa znajomych i robił im wycieczki po przystankach. Ja (pracownik firmy - przypis autorki) jeździłem po nich rajdem zabytkowych aut. Z rozmowy wyniknęło, że chcemy pomóc".
Za ofertę pomocy podziękowałam, zawieszając skorzystanie z niej. Natychmiastowa naprawa byłaby wyłącznie działaniem wobec skutku, a nie przyczyny tego zdarzenia. Jego przyczyną jest w mojej opinii brak odpowiedzialności Klubów za działania ich kibiców, odcinanie się od tzw. pseudokibiców, brak edukacji, brak poczucia odpowiedzialności za własne działania jednostki (poczucie bezkarności tzw. 'pseudokibiców'), brak ogólnej edukacji w zakresie dbania o przestrzeń i dobro wspólne. W mojej opinii odpowiedzialność za destrukcyjne działania kibiców, winny ponosić kluby, z których barwami owi kibice się utożsamiają.
Jednocześnie zapraszam na wyprawę szlakiem Folkowych przystanków. Szczególnie polecam przystanek w Brudnowie, gdzie od ponad miesiąca panuje 'faza ŁKS'.
Wyglądam odpowiedzi niczym pierwszej gwiazdki, życząc spokojnych świąt i pomyślnego nowego roku.
Barbara Gortat
pomysłodawca, kurator, koordynator akcji 'Folkowe przystanki'
wiceprezes Fundacji Tu brzoza
Fundacja Tu brzoza
Nowy Pudłów 42
99-200 Poddębice
Fot. 3 Fotografia prezentuje Folkowy przystanek w Brudnowie. Grudzień 2022 r.